Kiến là một trong những loài côn trùng phổ biến và có mặt ở khắp mọi nơi trên thế giới, đặc biệt là tại Việt Nam. Với sự đa dạng về chủng loại, mỗi loài kiến lại có những đặc điểm riêng biệt và đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái. Cùng khám phá top 7 loài kiến thường gặp nhất tại Việt Nam, để hiểu rõ hơn về chúng.
1. Kiến đen (Atta sp.)
Kiến đen là loài kiến lớn, thường xuất hiện trong các khu rừng nhiệt đới hoặc các khu vực có đất đai ẩm ướt. Với kích thước cơ thể to lớn, kiến đen thường làm tổ trong lòng đất, tạo thành những đụn lớn hoặc các cấu trúc phức tạp. Chúng sống theo bầy đàn và rất mạnh mẽ trong việc bảo vệ tổ. Mặc dù không gây hại cho con người, kiến đen lại rất có ích trong việc phân hủy thực vật, giúp tái tạo đất.
2. Kiến lửa (Solenopsis invicta)
Kiến lửa là loài kiến có tính cách hung dữ và thường gây phiền phức cho con người. Loài này có thể đốt và gây cảm giác đau rát cho người bị chích. Kiến lửa thường sống trong các tổ dưới lòng đất và có thể xây dựng tổ ở những khu vực ấm áp, khô ráo. Mặc dù chúng là loài gây hại cho cây trồng, nhưng cũng có tác dụng trong việc tiêu diệt các loài sâu bọ hại.
3. Kiến vàng (Oecophylla smaragdina)
Kiến vàng là loài kiến sống theo bầy đàn và nổi bật với khả năng xây tổ trên cây. Chúng sử dụng lá cây để xây dựng tổ và thường tạo thành những tổ lớn treo lủng lẳng trên cành cây. Kiến vàng rất thông minh và hợp tác chặt chẽ trong công việc tìm kiếm thức ăn và bảo vệ tổ. Loài kiến này được biết đến là một trong những loài kiến có thể tấn công các loài côn trùng khác, kể cả côn trùng gây hại cho cây trồng.
4. Kiến cánh (Camponotus sp.)
Kiến cánh, hay còn gọi là kiến thợ, là loài kiến có thân hình to lớn và mạnh mẽ. Chúng thường làm tổ dưới đất hoặc trong các vết nứt của cây gỗ. Kiến cánh có vai trò quan trọng trong việc phân hủy các vật liệu hữu cơ, góp phần cải thiện chất lượng đất. Mặc dù có kích thước lớn, kiến cánh không phải là loài gây hại cho con người, mà chủ yếu sống trong các khu vực rừng rậm.
5. Kiến đen lớn (Pheidole sp.)
Kiến đen lớn là một loài kiến khá phổ biến ở Việt Nam. Loài này có hai dạng công nhân: những con có kích thước nhỏ và những con có kích thước lớn. Những con kiến lớn thường có nhiệm vụ bảo vệ tổ, trong khi những con nhỏ sẽ đi tìm thức ăn. Mặc dù không tấn công con người, loài kiến này lại đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự sinh sản của các loài côn trùng khác.
6. Kiến đực (Myrmecia sp.)
Kiến đực là loài kiến đặc biệt với thói quen tìm kiếm thức ăn trong suốt cuộc đời. Kiến đực không làm việc trong tổ, mà chỉ tập trung vào việc sinh sản. Đây là loài kiến có khả năng leo trèo và di chuyển rất nhanh, giúp chúng dễ dàng tìm kiếm nguồn thức ăn trong tự nhiên. Mặc dù kích thước của chúng không lớn, nhưng loài kiến này lại rất mạnh mẽ và có khả năng tấn công nếu cảm thấy bị đe dọa.
7. Kiến trắng (Monomorium pharaonis)
Kiến trắng là loài kiến nhỏ, nhưng lại có khả năng sinh sản mạnh mẽ và sinh sống ở các khu vực có nhiệt độ ấm áp. Chúng thường xuất hiện trong các khu vực sinh hoạt của con người, đặc biệt là trong các nhà ở, nhà hàng hay khách sạn. Loài kiến này không gây hại trực tiếp cho con người nhưng có thể là tác nhân gây mất vệ sinh môi trường sống, đặc biệt là khi chúng tấn công thực phẩm.
Kết luận
Các loài kiến đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái, từ việc phân hủy vật chất hữu cơ cho đến việc kiểm soát các loài côn trùng gây hại. Tuy nhiên, một số loài kiến như kiến lửa hay kiến vàng cũng có thể gây phiền phức nếu chúng xâm nhập vào môi trường sống của con người. Do đó, hiểu rõ về các loài kiến sẽ giúp chúng ta biết cách đối phó và bảo vệ môi trường sống của mình một cách hợp lý.
